Biến chứng thần kinh tiểu đường có thể không ảnh hưởng ngay đến tính mạng nhưng lại gây ra nhiều vấn đề nhức nhối trong cuộc sống. Theo thống kê, có đến 70% người tiểu đường bị biến chứng thần kinh, trong đó 50% xuất hiện ngay tại thời điểm mới mắc bệnh với các dấu hiệu: Tê bì chân tay, nóng rát, khô ngứa da, giảm sinh lý…
Nguyên nhân gây biến chứng thần kinh tiểu đường
Bệnh tiểu đường gây tổn thương thần kinh theo hai cơ chế chính, đó là tổn thương mạch máu và tổn thương thần kinh.
– Tổn thương mạch máu: Đường huyết cao kéo dài sản sinh ra các chất độc hại. Các chất này có tính oxy hóa mạnh, làm tổn thương đến mạch máu nuôi dưỡng dây thần kinh. Tổn thương mạch máu làm quá trình cung cấp oxy và dưỡng chất nuôi dưỡng dây thần kinh bị ảnh hướng.
– Tổn thương thần kinh: Rối loạn chuyển hóa đường có thể kéo theo rối loạn chuyển hóa mỡ (lipid). Trong đó, lipid lại là thành phần không thể thiếu trong cấu tạo của tế bào thần kinh. Rối loạn chuyển hóa lipid có thể gây thoái hóa và ảnh hưởng đến tốc độ dẫn truyền của tế bào thần kinh.
Triệu chứng của biến chứng thần kinh tiểu đường
Hệ thần kinh điều khiển hoạt động của mọi cơ quan trong cơ thể. Tổn thương thần kinh trên cơ quan nào sẽ gây ra biểu hiện trên cơ quan đó:
Trên tay chân:
– Tê bì, cảm giác như có kiến bò, kim châm. Lâu dần, người bệnh bị mất khả năng cảm nhận đau, nóng lạnh.
– Cảm giác nóng rát lòng bàn tay, bàn chân hoặc các ngón tay chân.
– Chuột rút đặc biệt là về đêm; đau cách hồi (Đau khi đi lại và giảm bớt khi nghỉ ngơi).
– Da khô ngứa, bong tróc, nứt nẻ; tăng chai sạn chân, dày móng.
Trên tim mạch: Nhịp tim nhanh ngay cả khi nghỉ ngơi. Người bệnh thường xuyên bị hạ huyết áp tư thế đứng (cảm giác choáng váng, chóng mặt khi thay đổi tư thế đột ngột từ nằm sang ngồi, đứng).
Trên tiêu hóa: Dạ dày co thắt chậm lại khiến người bệnh thường xuyên bị nuốt nghẹn, đầy bụng, nóng rát hoặc đau thượng vị, nôn hoặc buồn nôn, táo bón hoặc tiêu chảy. Nặng hơn, người bệnh có thể bị liệt dạ dày.
Trên hệ sinh dục:
– Ở nam giới: Rối loạn cương dương, giảm ham muốn.
– Ở nữ giới: Khô âm đạo, rối loạn kinh nguyệt.
Bất cập trong điều trị biến chứng thần kinh tiểu đường
Có hai khó khăn khiến việc điều trị biến chứng thần kinh tiểu đường trở nên khó khăn, đó là:
– Hiện nay, chưa có thuốc điều trị chung cho biến chứng thần kinh tiểu đường. Các loại như thuốc giảm đau, thuốc táo bón, hay thậm chí là thuốc cương dương cũng chỉ có thể giải quyết phần ngọn, tức là hỗ trợ giảm bớt triệu chứng. Còn phần gốc của vấn đề là tổn thương thần kinh thì chưa khắc phục được.
– Cho dù đường huyết ổn định, biến chứng thần kinh cũng không thuyên giảm. Đường huyết ổn định chỉ giúp tổn thương thần kinh không tiến triển nặng thêm. Còn để cải thiện biến chứng, buộc phải cần đến các giải pháp bảo vệ mạch máu, thần kinh khỏi tác động của tăng đường huyết.
